Mustafa Kemal Kurdaş, Bakan, Rektör, İktisatçı, Devlet Adamı…
Kurdaş, 1920 yılında Bursa’da doğdu. Devletin “Kuvayi Milliyeci” çocuklarına tanıdığı olanaklardan yararlanarak ilk, orta ve lise öğrenimini devlet sınavlarını kazanarak parasız yatılı okudu. 1943 yılında Siyasal Bilgiler Fakültesini bitirdi. 1947 yılında Maliye Müfettişi oldu ve 1951 yılında İngiltere’de İngiliz Hazinesinde bir yıl staj yaptı.
1953 yılında Maliye Bakanlığı Hazine Genel Müdür Yardımcılığı görevine atandı. 1956’da IMF’de çalışmaya başlayan Kurdaş, 1960 yılında Maliye Bakanı olarak görevlendirilerek ülkeye geri döndü.
Kurdaş’ın Maliye Bakanlığı 1961 Ekim ayında yapılan ilk genel seçim sonrasında yeni hükümet kuruluncaya kadar sürdü. 1961 Kasım ayında Maliye Bakanlığın’dan ayrılarak Orta Doğu Teknik Üniversitesi Rektörlüğü görevini üstlendi.
Adı, ODTÜ ile simgeleşen Kemal Kurdaş, 8 yıllık rektörlüğünde gerçekleştirdiği kampüs projesi, ağaçlandırma çalışmaları ile üniversiteye büyük faydalar sağlamış, “ODTÜ Ruhunun” oluşmasındaki katkıları ile her mensubun ve mezunun kalbinde unutulmaz izler bırakmış bir isim olmuştur.
Bugünkü ODTÜ yerleşkesinin kurucusu ve alabildiğine uzanan bir bozkırdan, koca bir orman yeşerten Kemal Kurdaş, bizlere koca bir ODTÜ mirası bırakmıştır.
55 milyon ağacın bulunduğu ODTÜ yerleşkesindeki 16,5 milyon ağaç, onun 8 yıllık rektörlüğü döneminde dikilmiş ve halen, ODTÜ kültürünün bir parçası olan ağaç bayramı ilk defa onun döneminde başlatılmıştır.
ODTÜ’deki 8 yıllık görev süresi boyunca, özgür düşünce ortamına saygılı bir yöneticilik anlayışı içinde olmuş, zorluklara göğüs gererek, Türkiye’deki en başarılı üniversitelerden biri olan ODTÜ’yü bugünkü silüetine kavuşturmuştur.
1969 Kasımı sonunda Orta Doğu Teknik Üniversitesi Rektörlüğü’nden ayrılmasını izleyen 25 yılı aşkın sürede Kurdaş, birçok özel kuruluşta yönetim kurulu üyesi, başkanı ya da en üst düzey yöneticisi olarak görev aldı ve ülkemize, çoğu sektörde ilk olan çeşitli sanayi tesislerinin kurulmasında aktif rol oynadı.
Kurdaş’ın 1979 yılında yayınlanan “Ekonomik politikada Bilim ve Sağduyu” ve 1994 yılında yayınlanan “ Ekonomik Politika üzerine İnceleme-Yorumlar”, 2003 yılında yayınlanan “ Bitmeyen Gaflet ve Türkiye Ekonomisinin Çöküşü” adında üç kitabı ve başta “Banka ve Ekonomik yorumlar” dergisi olmak üzere birçok dergide yer almış sayısız makale ve incelemesi bulunmaktadır.
Bunlarla beraber ODTÜ’de rektör olarak görev aldığı yıllara ait hatıralarının yer aldığı “ODTÜ Yıllarım: Bir Hizmetin Hikâyesi” isimli bir anı kitabı vardır.
Evli ve üç çocuk babası olan Kurdaş 19 Nisan 2011 tarihinde vefat etti, Teşvikiye Camii’nde kılınan cenaze namazının ardından Kilyos Mezarlığı’nda toprağa verildi.
Alıç Ağacı ile Sohbet eden bir anlayışa sahip olan ilim adamlarının , İleri seviyelere ulaşılmasında araştırmaların rolünü önemseyen ve umursayan bir bakış ile ODTÜ ruhunu temsil ve model olmaları oldukça mühim ve ehemmiyetlidir. Sayın kurucu Rektörümüz M. Kemal Kürdaş bu anlamda nadide bir şahsiyettir.
Rahmetle anıyoruz, harika bir insandı; herkese örnek olsun..
Değerli rektörümüz Kemal Kurdaş'ı 11 yıl önce bugün yitirdik... Uzun yaşamı boyunca hep çalışmış, çok çalışmış, çok üretmiş, son anına dek okumayı, araştırmayı, mücadeleyi bırakmamış, yurt sorunlarını çözmeye uğraşmış bir özel insan, gerçek bir lider, örnek alınası aydın bir yurttaş idi. Bunlar yalnızca ilk aklıma geliveren nitelikleri. Doğaya, ağaca, arkeolojiye, tarihe, çok çeşitli birçok alana ilgisi vardı, hizmet etmiş, katkıda bulunmuştu. Tüm bunları da büyük bir heyecan ve aşk ile yapmıştı. Ayrıca sevgi dolu bir yüreği vardı. Çevresindeki herkese yardımcı olmayı, destek vermeyi görev edinmişti. "Beni devletim okuttu, ben de ömrüm oldukça onun hizmetinde olacağım" derdi. "Kurtuluş Savaşını okuyun, öğrenin" derdi. Atamıza ve Cumhuriyetimize yürekten bağlıydı. Ne kadar yazsam atladıklarım olacaktır. Gerçek anlamda yurdumuzun yetiştirdiği nadide çiçeklerdendi, köklerini toprağa salmış... Ben o Üniversitemizden ayrıldıktan sonra okudum ODTÜ'de. Sadece ismen tanıyordum, daha sonra Dernek ve Vakıf yönetimlerinde iken şahsen tanışma ve giderek yakınlaşma onuruna eriştim. Tanıdıkça hayranlığım arttı. Devamlı ODTÜ'yle bağlantılı kurumlara, burs fonuna destek sağlar, çalışmaları yakından izlerdi. Kendisine ağaçlandırmadaki başarısı nedeniyle teklif edilen Ağa Han Mimarlık Ödülünü ısrarla ODTÜ'ye yöneltmeye çalışmış, "Bu benim değil, ODTÜ'nün eseridir" demiş. Sonunda ödül ikiye bölünmüş, yarısı ODTÜ'ye yarısı kendisine verilmişti. O da aldığı parayı eşit olarak Vakıf ve Dernek arasında paylaştırmıştı... İlk 5 yıl içinde o gelene dek yanılmıyorsam 6 rektör değişmişti. Onun rektörlüğü ile ODTÜ hızla serpilmiş, büyümüş, yerleşkesine kavuşmuş, akademik ve bilimsel ortamı zenginleşmiş, bozkırın ortasında ormanımızın dev adımları atılmış ve bugünleri hazırlayan "ODTÜ ruhu" boy vermiştir. EKV yönetiminde iken arkadaşlarımızla birlikte kendisi için bir kitap hazırladık; onu tanıyanların anı ve görüşlerini bir araya getirdik. Bu amaçla okuduklarımız, yaptığımız görüşmelerden duyduklarımız sevgili rektörümüze karşı hayranlık ve takdir duygularıyla doluydu. Onu daha iyi tanımamıza da vesile oldu derlediklerimiz. Müstesna bir lider, sıra dışı bir yöneticiydi. Tatlı ve aydınlatıcı sohbetlerini çok özlüyorum. Işıklı bir iz bıraktı bu dünyada, ışıklar yoldaşı olsun. Sevgi, saygı ve minnetle anıyorum.
30.05.2023
Necmettin Çetin
Alıç Ağacı ile Sohbet eden bir anlayışa sahip olan ilim adamlarının , İleri seviyelere ulaşılmasında araştırmaların rolünü önemseyen ve umursayan bir bakış ile ODTÜ ruhunu temsil ve model olmaları oldukça mühim ve ehemmiyetlidir. Sayın kurucu Rektörümüz M. Kemal Kürdaş bu anlamda nadide bir şahsiyettir.
15.07.2022
Melih Karagol
Rahmetle anıyoruz, harika bir insandı; herkese örnek olsun..
19.04.2022
Ayşe Ataman Taylan, İşletme 75
Değerli rektörümüz Kemal Kurdaş'ı 11 yıl önce bugün yitirdik... Uzun yaşamı boyunca hep çalışmış, çok çalışmış, çok üretmiş, son anına dek okumayı, araştırmayı, mücadeleyi bırakmamış, yurt sorunlarını çözmeye uğraşmış bir özel insan, gerçek bir lider, örnek alınası aydın bir yurttaş idi. Bunlar yalnızca ilk aklıma geliveren nitelikleri. Doğaya, ağaca, arkeolojiye, tarihe, çok çeşitli birçok alana ilgisi vardı, hizmet etmiş, katkıda bulunmuştu. Tüm bunları da büyük bir heyecan ve aşk ile yapmıştı. Ayrıca sevgi dolu bir yüreği vardı. Çevresindeki herkese yardımcı olmayı, destek vermeyi görev edinmişti. "Beni devletim okuttu, ben de ömrüm oldukça onun hizmetinde olacağım" derdi. "Kurtuluş Savaşını okuyun, öğrenin" derdi. Atamıza ve Cumhuriyetimize yürekten bağlıydı. Ne kadar yazsam atladıklarım olacaktır. Gerçek anlamda yurdumuzun yetiştirdiği nadide çiçeklerdendi, köklerini toprağa salmış... Ben o Üniversitemizden ayrıldıktan sonra okudum ODTÜ'de. Sadece ismen tanıyordum, daha sonra Dernek ve Vakıf yönetimlerinde iken şahsen tanışma ve giderek yakınlaşma onuruna eriştim. Tanıdıkça hayranlığım arttı. Devamlı ODTÜ'yle bağlantılı kurumlara, burs fonuna destek sağlar, çalışmaları yakından izlerdi. Kendisine ağaçlandırmadaki başarısı nedeniyle teklif edilen Ağa Han Mimarlık Ödülünü ısrarla ODTÜ'ye yöneltmeye çalışmış, "Bu benim değil, ODTÜ'nün eseridir" demiş. Sonunda ödül ikiye bölünmüş, yarısı ODTÜ'ye yarısı kendisine verilmişti. O da aldığı parayı eşit olarak Vakıf ve Dernek arasında paylaştırmıştı... İlk 5 yıl içinde o gelene dek yanılmıyorsam 6 rektör değişmişti. Onun rektörlüğü ile ODTÜ hızla serpilmiş, büyümüş, yerleşkesine kavuşmuş, akademik ve bilimsel ortamı zenginleşmiş, bozkırın ortasında ormanımızın dev adımları atılmış ve bugünleri hazırlayan "ODTÜ ruhu" boy vermiştir. EKV yönetiminde iken arkadaşlarımızla birlikte kendisi için bir kitap hazırladık; onu tanıyanların anı ve görüşlerini bir araya getirdik. Bu amaçla okuduklarımız, yaptığımız görüşmelerden duyduklarımız sevgili rektörümüze karşı hayranlık ve takdir duygularıyla doluydu. Onu daha iyi tanımamıza da vesile oldu derlediklerimiz. Müstesna bir lider, sıra dışı bir yöneticiydi. Tatlı ve aydınlatıcı sohbetlerini çok özlüyorum. Işıklı bir iz bıraktı bu dünyada, ışıklar yoldaşı olsun. Sevgi, saygı ve minnetle anıyorum.