Bahattin Baysal, 1922 yılında Kırşehir’de doğdu. Lise öğrenimini İzmir Lisesi’nde 1939 yılında, lisans öğrenimini İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi’nde fizik-kimya alanında, 1945 yılında tamamladı. 1946-1949 yıllar arasında, Prof. Dr. A. G. Parts’ın yanında, Ankara Üniversitesi Fen Fakültesi’ne bağlı Fizikokimya Enstitüsü’nde kimyasal kinetik alanında doktora çalışmalarını sürdürdü.
Yüksek Öğretmen Okulu’nu bitirdikten sonra, 1945 yılında Ankara Üniversitesi Fen Fakültesi’nde asistan olarak göreve başladı. 1952 yılında New York The Polytechnic Üniversitesi’nde hazırladığı, polimerleşme tepkimelerinin kinetiği konulu teziyle Doçent oldu. Askerlik görevinin ardından, 1954’te fizikokimya Doçenti olarak AÜ Fen Fakültesi’ne atandı. Aynı görevde bulunduğu sırada, atom enerjisi alanında araştırmalar yapmak üzere Amerika’ya gitti, 1957-1959 yılları arasında Massachusetts Institute of Technology ve Brookhaven National Laboratory’de çalıştı.
1960’ta ODTÜ’de Fizikokimya Profesörü, 1960-1964 yılları arasında Kimya Bölüm Başkanı ve 1966-1970 yılları arasında Fen Edebiyat Fakültesi Dekanı oldu. 1964 ve 1965’te Dartmouth College’da polimer maddelerin elektriksel özellikleri üzerine, 1970 ve 1971’de ise Princeton Üniversitesi’nde kopolimer ve kauçuk sentezleri üstüne çalışmalar yaptı. Özellikle reaksiyon kinetiği, polimer maddelerin kimyası ve fizikokimyası, kopolimer sentezleri, iyon değişimi ve katı hal kimyası üzerine çalışmalarıyla tanındı. Türkiye’de öncülük ettiği polimer kimyası ve polimer teknolojisi alanında, uluslararası dergilerde 117 araştırma makalesi yayımlandı.
1968 yılında TÜBİTAK Bilim Ödülü’nün sahibi oldu, 1995 yılında TÜBA Üyesi seçildi. Emekli olduktan sonra çalışmalarını Boğaziçi Üniversitesi ve TÜBİTAK Marmara Araştırma Merkezi’nde yürütmeye devam etti.
Prof. Dr. Bahattin BAYSAL hocamız ile bizzat tanışmam, Massachusetts Universitesi'nde Doktora yapmaya başladığım 2000'li senelere dayanmaktadır. Hocamız o senelerde Prof.Karasz ile ortak çalışmalar yapmak üzere muhtelif zamanlar Amerika'ya geliyordu. Özellikle kendisiyle bir kaç defa yaptığımız bilimsel çalışmalar üzerine çok konuşmalar gerçekleştirdik. Bir defasında o senelerde Polymer dergisinde Prof. İskender YILGÖR, Prof. Emel YILGÖR ve Prof. Ersin YURTSEVER hocalarımızla beraber yayınlamış olduğumuz ve henüz yayınlanmış olan hidrojen bağları hakkında yapmış olduğumuz yayını tartışma fırsatı da buldum. Bahattin Hocamız, bu makale tartışmamızda bana Polimer Bilimi ve Teknolojisi üzerinde daha da ihtisaslaşmamı ve daha yeni konular üzerinde bilimsel çalışmalar yapmamı tavsiye etti. Kendisine bana vermiş olduğu tavsiyeler için çok teşşekkür ediyorum. Değerli hocamız Prof. Dr. Bahattin M. Baysal'ı saygı, minnet ve şükranla anıyorum.
Ülkemizde Polimer Bilimi’nin gelişmesine ve yerleşmesine öncülük etmiş olan değerli bilim insanı, doktora tez hocam, Hocamız Prof. Bahattin M. Baysal’ı 6 Eylül 2017 günü yitirdik. Doktora çalışmalarını Ankara Üniversitesi’nde (AÜ) Prof. Parts’ın yönetiminde kimyasal kinetik üzerine yapan Prof. Baysal tüm kariyerini kapsayan Polimer Bilimi ile 1950 yılında Brooklyn Politeknik Enstitüsü’nde serbest radikal polimerizasyonlarının kinetiği üzerine yaptığı temel araştırmalar nedeniyle tanışmıştır. Türkiye’ye döndükten sonra bu konudaki çalışmalarını AÜ’de sürdüren Prof. Baysal’ın kariyerindeki önemli bir dönüm noktası 1960 yılında Orta Doğu Teknik Üniversitesi Kimya Bölümü’ne katılması olmuştur. Prof. Baysal’ın Dekan ve Bölüm Başkanı olarak görev yaptığı ODTÜ’ye en önemli katkılarından bir tanesi ise Polimer Araştırma Enstitüsü’nü kurması ve bu çatı altında 1970’li yıllarda dünya çapında bir Polimer Araştırma Mükemmeliyet Merkezi oluşturmasıdır. Polimer Bilimi’nin dünyada hızla geliştiği 1960 ve 1970’li yıllarda özellikle ABD’ye gerçekleştirdiği bilimsel ziyaretler sonrası bu konudaki çalışmaların ülkemizde de yapılması gerektiğine inanan Prof. Baysal sadece kendi ilgi alanı olan polimer kinetiği değil, polimer bilimi ile ilgili ve birbirini tamamlayıcı pek çok alanı kapsayan bir Polimer Araştırma Enstitüsü’nü ODTÜ’de kurmuştur. Enstitü etrafında da bir Polimer Araştırma Mükemmeliyet Merkezi oluşturmaya çalışmıştır. Prof. Baysal bu yapının araştırmacı öğretim üyesi kadrosunu da titizlikle seçmiş, çoğunluğunu ise özel olarak ABD’ye doktoraya gönderdiği öğrencilerden oluşturmuştur. Bu merkez bünyesinde 1970’li yıllarda yapılan araştırma çalışmaları; (i) değişik polimerizasyon reaksiyonları (serbest radikal, katyonik, anyonik, katı hal, plazma) üzerinde temel (mekanistik ve kinetik) ve uygulamalı (kopolimer sentezi ve karakterizasyonu) çalışmalar, (ii) kopolimerlerde yapı-özellik ilişkilerinin incelenmesi, (iii) polimer kristalizasyonu, (iv) polimerlerin çözelti özellikleri, (v) polimer reolojisi, ve (vi) polimerlerin işlenmesi gibi pek çok alanı kapsamaktaydı. Bu da Prof. Baysal’ın polimer araştırmaları konusunda nasıl bir vizyoner olduğunun açık bir göstergesidir. Prof. Baysal’ın kişisel ilişkileri sayesinde polimerler konusunda pek çok öncü bilim insanı da (Prof. Flory, Prof. Tobolsky, Prof. Morton ve diğerleri) ODTÜ’yü ziyaret etmiş, seminerler vermiş ve işbirlikleri yapmışlardır. Üzülerek belirtmek isterim ki o yıllarda dünyanın en önde gelen Polimer Araştırma Merkezlerinden biri olan bu oluşumun önemi ve değeri yeterince anlaşılamamış ve Prof. Baysal 1979 yılında ODTÜ’den ayrıldıktan sonra bu çabalar etkin bir şekilde sürdürülememiştir. Polimer Kimyası alanında Yüksek Lisans ve Doktora çalışmalarımı tamamladığım ODTÜ Polimer Grubu’nun dünya çapında olduğunu 1980 yılında doktora sonrası araştırmalar yapmak için gittiğim ve 15 yıl kaldığım ABD’nin en önde gelen üniversitelerindeki araştırma gruplarını gezip tanıdıktan sonra çok daha iyi anladığımı da burada belirtmek isterim. Oldukça zor koşullar altında, zamanının çok ötesinde pek çok başarılara imza atmış, polimer biliminin ülkemizde yerleşmesine öncülük etmiş ve ülkemizdeki polimer araştırmacılarının pek çoğunu yetiştirmiş olan değerli Hocamız Prof. Dr. Bahattin M. Baysal’ı saygı, minnet ve şükranla anıyorum.
ORTA DOĞU TEKNİK ÜNİVERSİTESİ
Halkla İlişkiler Müdürlüğü
Rektörlük Zemin Kat
Üniversiteler Mahallesi, Dumlupınar Bulvarı
No:1 06800 Çankaya Ankara – TÜRKİYE
E-posta: himofis@metu.edu.tr
Tel:+90 312 210 21 38
Faks: + 90 312 210 35 90
© Orta Doğu Teknik Üniversitesi. Tüm hakkı saklıdır.
13.12.2023
Engin Burgaz
Prof. Dr. Bahattin BAYSAL hocamız ile bizzat tanışmam, Massachusetts Universitesi'nde Doktora yapmaya başladığım 2000'li senelere dayanmaktadır. Hocamız o senelerde Prof.Karasz ile ortak çalışmalar yapmak üzere muhtelif zamanlar Amerika'ya geliyordu. Özellikle kendisiyle bir kaç defa yaptığımız bilimsel çalışmalar üzerine çok konuşmalar gerçekleştirdik. Bir defasında o senelerde Polymer dergisinde Prof. İskender YILGÖR, Prof. Emel YILGÖR ve Prof. Ersin YURTSEVER hocalarımızla beraber yayınlamış olduğumuz ve henüz yayınlanmış olan hidrojen bağları hakkında yapmış olduğumuz yayını tartışma fırsatı da buldum. Bahattin Hocamız, bu makale tartışmamızda bana Polimer Bilimi ve Teknolojisi üzerinde daha da ihtisaslaşmamı ve daha yeni konular üzerinde bilimsel çalışmalar yapmamı tavsiye etti. Kendisine bana vermiş olduğu tavsiyeler için çok teşşekkür ediyorum. Değerli hocamız Prof. Dr. Bahattin M. Baysal'ı saygı, minnet ve şükranla anıyorum.
30.10.2020
İskender Yılgör
Ülkemizde Polimer Bilimi’nin gelişmesine ve yerleşmesine öncülük etmiş olan değerli bilim insanı, doktora tez hocam, Hocamız Prof. Bahattin M. Baysal’ı 6 Eylül 2017 günü yitirdik. Doktora çalışmalarını Ankara Üniversitesi’nde (AÜ) Prof. Parts’ın yönetiminde kimyasal kinetik üzerine yapan Prof. Baysal tüm kariyerini kapsayan Polimer Bilimi ile 1950 yılında Brooklyn Politeknik Enstitüsü’nde serbest radikal polimerizasyonlarının kinetiği üzerine yaptığı temel araştırmalar nedeniyle tanışmıştır. Türkiye’ye döndükten sonra bu konudaki çalışmalarını AÜ’de sürdüren Prof. Baysal’ın kariyerindeki önemli bir dönüm noktası 1960 yılında Orta Doğu Teknik Üniversitesi Kimya Bölümü’ne katılması olmuştur. Prof. Baysal’ın Dekan ve Bölüm Başkanı olarak görev yaptığı ODTÜ’ye en önemli katkılarından bir tanesi ise Polimer Araştırma Enstitüsü’nü kurması ve bu çatı altında 1970’li yıllarda dünya çapında bir Polimer Araştırma Mükemmeliyet Merkezi oluşturmasıdır. Polimer Bilimi’nin dünyada hızla geliştiği 1960 ve 1970’li yıllarda özellikle ABD’ye gerçekleştirdiği bilimsel ziyaretler sonrası bu konudaki çalışmaların ülkemizde de yapılması gerektiğine inanan Prof. Baysal sadece kendi ilgi alanı olan polimer kinetiği değil, polimer bilimi ile ilgili ve birbirini tamamlayıcı pek çok alanı kapsayan bir Polimer Araştırma Enstitüsü’nü ODTÜ’de kurmuştur. Enstitü etrafında da bir Polimer Araştırma Mükemmeliyet Merkezi oluşturmaya çalışmıştır. Prof. Baysal bu yapının araştırmacı öğretim üyesi kadrosunu da titizlikle seçmiş, çoğunluğunu ise özel olarak ABD’ye doktoraya gönderdiği öğrencilerden oluşturmuştur. Bu merkez bünyesinde 1970’li yıllarda yapılan araştırma çalışmaları; (i) değişik polimerizasyon reaksiyonları (serbest radikal, katyonik, anyonik, katı hal, plazma) üzerinde temel (mekanistik ve kinetik) ve uygulamalı (kopolimer sentezi ve karakterizasyonu) çalışmalar, (ii) kopolimerlerde yapı-özellik ilişkilerinin incelenmesi, (iii) polimer kristalizasyonu, (iv) polimerlerin çözelti özellikleri, (v) polimer reolojisi, ve (vi) polimerlerin işlenmesi gibi pek çok alanı kapsamaktaydı. Bu da Prof. Baysal’ın polimer araştırmaları konusunda nasıl bir vizyoner olduğunun açık bir göstergesidir. Prof. Baysal’ın kişisel ilişkileri sayesinde polimerler konusunda pek çok öncü bilim insanı da (Prof. Flory, Prof. Tobolsky, Prof. Morton ve diğerleri) ODTÜ’yü ziyaret etmiş, seminerler vermiş ve işbirlikleri yapmışlardır. Üzülerek belirtmek isterim ki o yıllarda dünyanın en önde gelen Polimer Araştırma Merkezlerinden biri olan bu oluşumun önemi ve değeri yeterince anlaşılamamış ve Prof. Baysal 1979 yılında ODTÜ’den ayrıldıktan sonra bu çabalar etkin bir şekilde sürdürülememiştir. Polimer Kimyası alanında Yüksek Lisans ve Doktora çalışmalarımı tamamladığım ODTÜ Polimer Grubu’nun dünya çapında olduğunu 1980 yılında doktora sonrası araştırmalar yapmak için gittiğim ve 15 yıl kaldığım ABD’nin en önde gelen üniversitelerindeki araştırma gruplarını gezip tanıdıktan sonra çok daha iyi anladığımı da burada belirtmek isterim. Oldukça zor koşullar altında, zamanının çok ötesinde pek çok başarılara imza atmış, polimer biliminin ülkemizde yerleşmesine öncülük etmiş ve ülkemizdeki polimer araştırmacılarının pek çoğunu yetiştirmiş olan değerli Hocamız Prof. Dr. Bahattin M. Baysal’ı saygı, minnet ve şükranla anıyorum.